2
<!DOCTYPE book PUBLIC "-//KDE//DTD DocBook XML V4.2-Based Variant V1.1//EN" "dtd/kdex.dtd" [
3
<!ENTITY kappname "&plasma;">
4
<!ENTITY package "kde-module">
5
<!ENTITY % addindex "IGNORE">
6
<!ENTITY % Dutch "INCLUDE">
8
<book lang="&language;">
12
>Het handboek van &plasma;</title>
32
>Sebastian Kügler</holder>
36
>&FDLNotice;</legalnotice>
41
>1.01.00</releaseinfo>
45
>&plasma;, het meest zichtbare fundament van &kde;, is de voornaamste interface van het bureaublad. </para>
67
<chapter id="introduction">
72
>&plasma; is één van de sleuteltechnologiën van &kde; 4 (ook bekend als de "Pilaren van &kde;"), en één van de meest zichtbare voor gebruikers. Omdat &plasma; de gebruikersinterface anders behandelt dan een traditioneel bureaublad is er soms verwarring omtrent wat &plasma; precies is, wat het doet, en hoe het dagelijkse taken uitvoert. </para>
75
>Dit document probeert deze problemen aan te pakken door antwoorden te bieden op de meestvoorkomende vragen. </para>
78
<chapter id="using-kapp">
80
>&plasma; gebruiken</title>
82
<sect1 id="plasmoids-and-containments">
84
>&plasmoids; en containers</title>
87
>De essentie van &plasma; is opgebouwd rond twee concepten: </para>
95
>Applets, of kleine programma's die actief zijn op het bureaublad. </para>
103
>Applets die dienen als containers voor de &plasmoids; </para>
109
>Op een standaard bureaublad zijn er twee hoofdelementen: het paneel en het bureaublad zelf. Beiden zijn containers in de terminologie van &plasma;. </para>
117
>Het standaard paneel bevat een aantal &plasmoids;: te beginnen van links staat de programmastarter &kickoff;. U kan deze gebruiken om programma's te starten, recent geopende bestanden te openen en de gebruikelijke opties voor afmelden/afsluiten. Er bestaat ook een structuur die u door uw programma's laat bladeren. De opmaak van het menu is aangepast voor het meest voorkomende gebruik: een programma starten. Het standaard tabblad is <guilabel
118
>Favorieten</guilabel
119
>, dat de meest gebruikte dingen bevat. In het begin zal u waarschijnlijk vooral het tabblad <guilabel
120
>Toepassingen</guilabel
121
> gebruiken. Vanaf het moment dat u weet welke programma's u het meest gebruikt, klikt u met de &RMB; op de te selecteren items en selecteert u op <guimenuitem
122
>Aan favorieten toevoegen</guimenuitem
123
> om ze aan uw <guilabel
124
>Favorieten</guilabel
125
> toe te voegen (of onmiddellijk op het bureaubald of paneel. Hiervoor moet u wel &plasma; ontgrendelen door met de &RMB; op het bureaublad te klikken). Als u liever de traditionele menustijl van &kde; heeft, kan u deze kiezen door met de &RMB; op de menuknop te klikken en te kiezen voor <guimenuitem
126
>Klassieke menustijl</guimenuitem
130
>Het volgende pictogram (dat lijkt op een computer of een laptop, afhankelijk van wat uw machine is) is de <application
131
>Apparaatmelding</application
132
>. Als u een <acronym
134
>-schijf verbindt met de computer zal een dialoog openen die u het apparaat laat openen in &dolphin;. </para>
137
>Het volgende onderdeel op het paneel is de <application
139
>. Hiermee kan u tussen uw virtuele bureaubladen wisselen. Als u de opmaak van de <application
141
> aanpast met de optie <guimenuitem
142
>Aantal rijen</guimenuitem
143
> zal dit ook de opmaak en animaties veranderen die &kwin; toont bij het effect <guimenuitem
144
>Bureaubladraster</guimenuitem
145
> (druk op <keycombo action="simul"
149
> om het te bekijken). Voor grotere pagers is het het beste om <guimenuitem
150
>Vensterpictogrammen tonen</guimenuitem
154
>De taakbalk is de volgende op het paneel. Het toont standaard een ruimte voor alle open vensters. U kan het ook zo instellen dat dat het alleen venster op het huidig bureaublad toont door <guimenuitem
155
>Alleen taken van het huidige bureaublad tonen</guimenuitem
156
> aan te vinken wanneer u rechts klikt op de taakbeheerder, tussen twee vensters. De grootte van de tekst op de items van de taakbalk zijn instelbaar in &systemsettings; onder <menuchoice
160
>Lettertypen</guisubmenu
162
>Taakbalk</guimenuitem
164
>. Rechtsklikken op de taakbalk toont ook de instellingendialoog waar u verschillende opties kan kiezen om uw taakbalk in te stellen. <screenshot>
166
>Dit is een schermafdruk van de instellingendialoog van de taakbalk</screeninfo>
169
<imagedata fileref="taskbar-settings.png" format="PNG"/>
173
>De instellingendialoog van de taakbalk</phrase>
180
>Het volgende op ons standaard paneel is het <application
181
>Systeemvak</application
182
>, wat door gewone programma's als dok wordt gebruikt. Door rechts te klikken op het <application
183
>Systeemvak</application
184
> kan u pictogrammen tonen of verbergen. </para>
187
>De meeste rechtse &plasmoid; is de <application
188
>Digitale klok</application
189
>. Deze klok kan verschillende tijdzones tonen en zijn grootte aanpassen. De klok past zijn grootte aan aan de gegeven ruimte. Als u de datum wil tonen, zal deze getoond worden in een <guimenuitem
190
>Klein lettertype</guimenuitem
191
> uit &systemsettings;. De tijd neemt de rest van de plaats in. Dus uiteindelijk kiest u hoeveel informatie wordt getoond. Als u meer wil zien, maak dan het paneel groter of zet de klok op het bureablad waar deze vrij kan 'groeien'. </para>
195
<sect1 id="toolboxes">
197
>Hulpmiddelen voor het paneel</title>
200
>Indien uw bureaublad ontgrendeld is (dat kan u doen door <mousebutton
202
> te klikken op het bureaublad, of wanneer geen programma focus heeft met <keycombo action="simul"
206
>), zal een klein pictogram van &plasma; rechtsonder verschijnen (meestal de "cashewnoot" genoemd). Klik op die cashewnoot en een kleine controller voor het paneel zal openen. Met die controller kan u het paneel verslepen, herschalen en uitlijnen. De &plasmoids; op het paneel zullen vanzelf hun grootte aanpassen. &plasmoids; hebben een basale kennis van grootte, verkregen van de container. Ze zijn geprogrammeerd om voordeel te doen met die grootte, en het applet te informeren over hoeveel ruimte nodig is. Uiteindelijk geeft de container een mogelijke grootte aan de applets, en de applets gehoorzamen. </para>
210
<sect1 id="add-applets">
212
>Applets toevoegen</title>
215
>Ontgrendel het bureaublad en u zal &plasmoids; aan het paneel of bureaublad kunnen toevoegen of verwijderen. U kan &plasmoids; eenvoudig toevoegen door ze naar de plaats waar u ze wil hebben te slepen. Klik <mousebutton
217
> op een applet om het te verwijderen. Met de dialoog <guilabel
218
>Widgets toevoegen</guilabel
219
> kan u ook bepaalde widgets markeren als favoriet, zodat u ze eenvoudiger kan terugvinden. <screenshot
221
>Favoriete widgets</screeninfo
224
> <imagedata fileref="favorite-widgets.png" format="PNG"/> </imageobject
227
>Favoriete widgets</phrase
231
> Met de knop <guibutton
232
>Nieuwe widgets installeren</guibutton
233
> kan u widgets toevoegen die u eerder heeft gedownload. Momenteel kan dat met &plasmagik;-pakketten en widgets van Dashboard uit &Mac; OS X. Widgets die u op deze manier installeert kan u op dezelfde manier gebruiken als gewone voorgeïnstalleerde widgets. </para>
238
>Het bureaublad</title>
241
>Het bureaublad is een andere container. Deze keer één die geen begrenzingen aan de applets stelt. Applets kunnen vrij verplaatst en herschaald worden. Op een ontgrendeld bureaublad tonen &plasmoids; een frame wanneer de muis erover zweeft. Hiermee kan u het paneel verplaatsen, herschalen, ... U kan er ook &plasmoids; mee op het bureaublad slepen. De knoppen in de hoek worden gebruikt om het applet de herschalen, roteren, configureren en te verwijderen. Indien geroteerd zal een &plasmoid; automatisch op twaalf uur draaien zodat het eenvoudig is om het terug in een normale positie te krijgen. Standaard behouden &plasmoids; hun aspectratio wanneer ze worden herschaald. Als u een applet vrij wil herschalen, hou dan de &Ctrl;-toets ingeduwd tijdens het herschalen. </para>
244
>Rechtsklikken op het bureaublad laat u aspecten instellen zoals de gebruikte achtergrond en het &plasma;-thema. Beide acties laten u ook nieuwe achtergronden en thema's downloaden met &knewstuff;. </para>
247
>Als er programma's geopend zijn is het vaak moeilijk om de &plasmoids; op het bureaublad te zien. Het <emphasis role="bold"
249
> zet deze &plasmoids; vooraan, net zoals de functie <guilabel
250
>Bureaublad tonen</guilabel
251
> zoals gekend van traditionele bureaubladen. </para>
260
>&krunner; is een veelzijdige mini commandoprompt. U kan het gebruiken om programma's de starten, webpagina's te openen, bladwijzers te openen, uw gegevens te doorzoeken, korte expressies te berekenen, en nog veel meer. Als u <keycombo action="simul"
264
> indrukt wordt &krunner; geopend. Begin gewoon te typen en &krunner; zal beginnen met het zoeken van overeenkomsten vanaf het moment dat meer dan twee tekens zijn ingevoerd. U kan meer te weten komen over de mogelijkheden &krunner; door de instellingen te openen. U kan door de overeenkomsten navigeren door de tab- en pijltoetsen te gebruiken. </para>
267
>Als u wil weten wat er op uw systeem gebeurt is er de knop <guibutton
268
>Systeemactiviteit tonen</guibutton
269
> die u een lijst laat zien met vensters en processen, met opties om de uitvoer van processen te volgen of ze te stoppen. </para>
273
<sect1 id="zooming-user-interface">
275
>"Activiteiten" of de &zui; (ZUI)</title>
278
>De hulpmiddeldialoog van het bureablad, bereikbaar via de rechterbovenhoek heeft een knop om uit te zoomen. &plasma; laat u meer dan één activiteit hebben. In se zijn dit verschillende bureaubladcontainers met elk een ander set &plasmoids;. Zoom uit van uw huidige activiteit, kies <guilabel
279
>Activiteit toevoegen</guilabel
280
> om een nieuwe container te maken en in te stellen naar uw smaak. De zoomfunctie van &plasma; en het bureaubladraster van &kwin; zijn gelijkaardig in dat aspect, maar er is een fundamenteel verschil. Terwijl virtuele bureaubladen worden gebruikt om vensters te groeperen en organiseren, worden die van &plasma; gebruikt om hetzelfde te doen met &plasmoids;. Op deze manier kan u wisselen tussen activiteiten en relevante &plasmoids; gebruiken om de taak te ondersteunen die u op dat moment wil uitvoeren. U een actie "Vrije tijd" maken, met stripverhalen, een puzzel en andere ontspannende &plasmoids;, en een activiteit om te werken met relevante <acronym
282
>-feeds, rekenmachine en kalender bijvoorbeeld. </para>
286
<sect1 id="shortcuts">
291
>De meeste functies van &plasma; zijn ook toegankelijk met sneltoetsen. Momenteel kan u de volgende gebruiken: </para>
296
><keycombo action="simul"
303
>Widgets toevoegen</para
309
><keycombo action="simul"
316
>Widgets vergrendelen</para
322
><keycombo action="simul"
335
><keycombo action="simul"
348
><keycombo action="simul"
355
>Volgend applet</para
361
><keycombo action="simul"
374
><keycombo action="simul"
381
>Volgende container</para
387
><keycombo action="simul"
394
>Vorige container</para
400
><keycombo action="simul"
407
>Instellingen van het applet</para
413
<keycombo action="simul"
414
>&Shift;&Ctrl;<keycap
420
>Instellingen van de container</para
426
><keycombo action="simul"
433
>Applet verwijderen</para
443
<chapter id="credits">
445
>Dankbetuigingen en licentie</title>
450
>Programma copyright 2008 &Aaron.J.Seigo; &Aaron.J.Seigo.mail; </para>
452
<!-- ADD CONTRIBUTORS AS NEEDED
458
>Konqui the KDE Dragon <email
459
>konqui@kde.org</email
464
>Tux the Linux Penguin <email
465
>tux@linux.org</email
473
>Documentatie Copyright © 2008 Sebastian Kügler <email
474
>sebas@kde.org</email
477
&meld.fouten;&vertaling.kristof;
478
&underFDL; </chapter>
480
&documentation.index;
486
sgml-minimize-attributes:nil
487
sgml-general-insert-case:lower
492
vim:tabstop=2:shiftwidth=2:expandtab
493
kate: space-indent on; indent-width 2; tab-width 2; indent-mode none;
added
removed
docs/kdebase-workspace/plasma/index.docbook
