104
104
><!--Number of possible players. It can be: One, Two,..., Multiplayer-->
106
>&kigo; is een opensource implementatie van het populaire Go spel (ook bekend als Weiqi).</para>
106
>&kigo; is een open source implementatie van het populaire Go spel (ook bekend als Weiqi).</para>
108
>Go is a strategic board game for two players. It is also known as igo (Japanese), weiqi or wei ch'i (Chinese) or baduk (Korean). Go is noted for being rich in strategic complexity despite its simple rules. </para>
108
>Go is een strategisch bordspel voor twee spelers. Het is ook bekend als igo (Japans), weiqi of wei ch'i (Chinees) of baduk (Koreaans). Go staat bekend om de strategische complexiteit, ondanks de eenvoudige spelregels. </para>
111
>The game is played by two players who alternately place black and white stones (playing pieces, now usually made of glass or plastic) on the vacant intersections of a grid of 19×19 lines (9x9 or 13x13 lines for easier flavors). </para>
111
>Het spel wordt gespeeld door twee spelers, die om de beurt zwarte en witte stenen (stukken, nu gewoonlijk van glas of plastic) plaatsen op de lege kruispunten van een rooster van 19x19 lijnen (9x9 of 13x13 in eenvoudiger varianten). </para>
112
112
<!-- The introduction chapter contains a brief introduction for the
113
113
application that explains what it does and where to report
114
114
problems. Basically a long version of the abstract. Don't include a
132
132
>Een spelletje starten</title>
133
133
<!--How to play description. Don't be to specific on rules as they have a separate section in this document-->
135
>When you have started &kappname; you have two options to play the wonderful game of Go. You can either start a new game or continue an old one.</para>
135
>Bij het begin van &kappname; zijn er twee mogelijkheden om het wondermooie spel Go te spelen: een nieuw spel beginnen, of verder gaan met een vorig spel.</para>
137
137
<sect2 id="new_game">
139
>Setup a new game</title>
139
>Een nieuw spel beginnen</title>
141
>When you have started &kappname; you should see a screen similar to the one shown in screenshot below. There you can set up both the white and the black player’s name and the board size. You can decide if one or both players should be computers. If you decide to play against a computer you can also set its strength. If you want to start the game you can either select <guimenuitem
142
>Start Game</guimenuitem
145
> menu, click on <guibutton
146
>Start Game</guibutton
149
> dock widget or by simply pressing the key <keycap
141
>Bij het starten van &kappname; ziet u een scherm zoals in het schermbeeld hieronder weergegeven. Hierin kunt u de namen van de beide spelers opgeven, en de grootte van het bord. U kunt ook instellen dat één of beide spelers door de computer worden gespeeld. Als u tegen de computer wilt spelen, kunt u ook de speelsterkte ervan instellen. Het spel kan worden gestart door <guimenuitem
142
>Spel starten</guimenuitem
143
> te selecteren in het menu <guimenu
145
>, te klikken op <guibutton
146
>Spel starten</guibutton
147
> in de widget voor <quote
148
>Spel instellen</quote
149
> of door op de toets <keycap
151
> te drukken. </para>
154
>New game screen</screeninfo>
154
>Nieuw scherm voor het spel</screeninfo>
157
157
><imagedata format="PNG" fileref="start-new-game.png"/></imageobject>
160
>New Game Screen.</phrase
160
>Nieuw scherm voor het spel</phrase
165
165
<sect2 id="load_game">
167
>Setup a loaded game</title>
169
>If you decide to continue a previously unfinished game you can simply choose the <guimenuitem
170
>Load...</guimenuitem
171
> option in the <guimenu
173
> menu (the menu is shown in the screenshot above). A file chooser should now pop up, use it to select and load the desired savegame file. </para>
176
>Now you should see a screen similar to the one shown on the screenshot below. If you do not want to continue with the last move made, you can revert as many moves as you like. You should see the board changing as you change the current move number. The setup screen also presents a lot of additional information about the saved game. </para>
179
>Just press <guibutton
180
>Start Game</guibutton
181
> to continue. </para>
167
>Een ingelezen spel instellen</title>
169
>Als u een eerder begonnen spel wilt voortzetten kunt u de optie <guimenuitem
170
>Inlezen...</guimenuitem
171
> kiezen in het menu <guimenu
173
> (zie het schermbeeld van het menu hierboven). Er verschijnt dan een bestandenkiezer, waarin u het gewenste bestand kunt kiezen waarin het gewenste opgeslagen spel. </para>
176
>U ziet nu een scherm dat er uitziet als in het schermbeeld hieronder. Indien u niet verder wilt gaan na de laatste zet, kunt u net zo veel zetten teruggaan als u wenst. U ziet het bord met elke zet terug veranderen. In het instelscherm ziet u ook heel wat bijkomende informatie over het opgeslagen spel. </para>
179
>Druk nu op <guibutton
180
>Spel starten</guibutton
181
> om verder te gaan. </para>
184
>Loaded game screen</screeninfo>
184
>Scherm ingelezen spel</screeninfo>
187
187
><imagedata format="PNG" fileref="start-loaded-game.png"/></imageobject>
190
>Loaded Game Screen.</phrase
190
>Scherm ingelezen spel</phrase
196
>There is also the option to download history Go games or saved games uploaded by other users from the internet. Just click the <guimenuitem
197
>Get More Games...</guimenuitem
200
> menu. You should then see a dialog which allows you to choose which content to download. </para>
196
>Er is ook een optie voor het downloaden vanaf het internet van eerder gespeelde Go-spellen, of spellen die door andere gebruikers zijn opgestuurd. Klik op <guimenuitem
197
>Meer spellen verkrijgen...</guimenuitem
198
> in het menu <guimenu
203
>Get new games</screeninfo>
203
>Nieuwe spellen ophalen</screeninfo>
206
206
><imagedata format="PNG"
207
207
fileref="get-new-games.png"/></imageobject>
210
>Get New Games Screen.</phrase
210
>Schermbeeld Nieuwe spellen ophalen</phrase
219
219
>Een spel spelen</title>
221
>Now you are ready to play your first round of Go. If you are not familiar with the rules, we recommend reading the corresponding <ulink url="http://en.wikipedia.org/wiki/Go_game"
221
>U kunt nu uw eerste spel met Go spelen. Indien u de spelregels nog niet kent, kunt u die lezen op <ulink url="http://en.wikipedia.org/wiki/Go_game"
222
222
>Wikipedia article</ulink
223
> or take <ulink url=" http://playgo.to/interactive/"
223
> of op <ulink url=" http://playgo.to/interactive/"
224
224
>The Interactive Way To Go</ulink
225
> from Hiroki Mori. </para>
228
>Making a move is simple, just click on one of the intersections on the Go board. You should see a little black point which shows you where your stone would land if you click. </para>
231
>The current player can be determined by the cursor, which changes to a black or a white stone depending on which player is next. </para>
234
>You can also check the game information which shows also the previous move and some statistics. A complete move history is also available. If you want to remember in which order the stones on the board where placed, just click the <guibutton
235
>Show move numbers</guibutton
236
> button. If you think that you can’t gain anything by placing another stone, just click <guibutton
237
>Pass Move</guibutton
238
> and let your opponent take his turn. If both players pass, the game can be finished. Note that ending a Go game is always a cooperative step! </para>
225
> van Hiroki Mori. U kunt ook kijken op <ulink url="http://gobond.nl/Generiek/ToonPagina.php?Pagina=2"
226
>van de Nederlandse Go Bond</ulink
230
>Een zet doen is eenvoudig. Klik op een van de snijpunten (kruispunten) op het bord van Go. U ziet dan een klein zwart puntje op de plaats waar uw steen wordt geplaatst als u klikt. </para>
233
>De kleur van de muisaanwijzer geeft aan welke speler aan zet is. </para>
236
>U kunt dit ook zien als u de spelinformatie leest met hierin de vorige zet, en wat statistische gegevens. Er is ook een complete geschiedenis beschikbaar. Indien u wilt weten in welke volgorde de stenen op het bord zijn geplaatst, klikt u op de knop <guibutton
237
>Zetnummers tonen</guibutton
238
>. Indien u denkt dat u niets opschiet met een volgende zet, kunt u op de knop <guibutton
240
> drukken, waardoor de beurt teruggaat naar uw tegenstander. Indien beide spelers passen, is het spel afgelopen. Merk op dat het beëindigen van een spel Go altijd in overleg gaat. </para>
241
>Playing a fresh game</screeninfo>
243
>Een nieuw spel beginnen</screeninfo>
244
246
><imagedata format="PNG" fileref="play-game.png"/></imageobject>
247
>Playing a Fresh Game.</phrase
249
>Een nieuw spel beginnen</phrase
252
>Note that you can save the current game at any time. Do this by entering the <guimenu
254
> menu and choose the <guimenuitem
254
>Merk op dat u altijd een huidig spel kunt opslaan. Doe dit met behulp van het menu <guimenu
256
> en kies hierin <guimenuitem
257
>Opslaan</guimenuitem
258
260
<sect2 id="hint">
260
>Getting a hint</title>
262
>Een hint krijgen</title>
262
>Sometimes it is difficult to decide which move to make. If you want the computer to give you a little hint, just press the <guibutton
264
>Soms is het lastig een zet te bedenken. Als u een kleine aanwijzing wilt krijgen van de computer, drukt u op de knop <guibutton
264
> button shown in the screenshot below. Now some transparent stones with a number on top should appear. These are actually your recommendations with a score. The score determines how good that move is. Feel free to click on any of the recommended moves or any other free field to make set your next stone. </para>
266
>, die te zien is in het schermbeeld hieronder. U ziet dan een paar doorzichtige stenen met een getal erop. Dit zijn dan aanbevelingen voorzien van een score. Aan de score kunt u zien hoe goed de aanbevolen zet is. Klik maar op een van de aanbevolen zetten, of op enig ander vrij veld, voor uw volgende zet. </para>
267
>Getting a hint</screeninfo>
269
>Een hint krijgen</screeninfo>
270
272
><imagedata format="PNG" fileref="hint.png"/></imageobject>
273
>Getting a Hint.</phrase
275
>Een hint krijgen</phrase
286
>Go is more about surrounding territory (empty space) than capturing your opponent's pieces.</para
290
>Territory is easiest to surround near the corners (on two sides) then near the edges (on three sides) and lastly in the center.</para
294
>At the start of the game, space your pieces out. Only fill in your fence-lines when your opponent starts to intrude</para
298
>Do not play unsupported stones right next to your opponent's stones when attacking. They will tend to get swallowed and GnuGo is very good at that. It is often better to attack indirectly.</para
302
>To avoid capture, a group of stones must have two <quote
304
> or be able to make them if attacked. <quote
306
> are disconnected spaces. Think of a doughnut with two holes. Your opponent can surround the outside, but cannot fill both holes at once.</para
310
>On the 19x19 board there are typically several territories being created, attacked or defended. You have to fight several battles simultaneously. The strategy involves evaluating the strengths and weaknesses in various areas and allocating your moves between them. Is it better to attack there or defend here?</para
314
>As the board fills up and the end-game approaches, it becomes important to play closer up, nibbling at your opponent's fences or reinforcing your own. Small mistakes and omissions can become very costly.</para
288
>Go is meer een kwestie van het omsingelen van gebied (lege ruimte) dan van het slaan van vijandelijke stenen.</para
292
>Gebied kan makkelijker worden omsingeld nabij de hoeken (aan twee zijden), dan aan de randen van het bord (3 zijden) en het moeilijkst in het midden van het bord.</para
296
>Bij het begin van het spel kunt u het beste de stukken ver uit elkaar plaatsen. Vul uw verdedigingslijnen pas in als uw tegenstander naar binnen begint te dringen</para
300
>Plaats stenen niet apart direct naast die van uw tegenstander als u aanvalt. Die lopen dan gevaar te worden opgeslokt, en daar is GnuGo erg goed in. Het is vaak beter wat minder direct aan te vallen.</para
304
>Om niet te kunnen worden geslagen, moet een groep stenen twee <quote
306
> hebben, of die kunnen maken als die groep wordt aangevallen. <quote
308
> zijn ruimten die niet met elkaar zijn verbonden. Denk aan een doughnut met twee gaten. Uw tegenstander kan de buitenkant omsingelen, maar kan niet beide gaten in een keer bezetten.</para
312
>Op het 19x19 bord worden typisch diverse gebieden gevormd, aangevallen of verdedigd. U zult verschillende gevechten tegelijk moeten aangaan. De strategie houdt het inschatten in van sterktes en zwakheden in verschillende gebieden, en het verdelen van uw zetten hierover. Is het beter hier aan te vallen of moet je daar verdedigen?</para
316
>Als het bord voller wordt, en het eindspel komt dichter bij, wordt het belangrijk wat compacter te spelen, te knagen aan de verdediging van de tegenstander, en die van u zelf te versterken. Kleine foutjes en omissies kunnen u dan duur komen te staan.</para
320
322
<chapter id="interface"
322
>Overzicht van het interface</title
324
>Overzicht van de interface</title
323
325
> <!-- do not change this! -->
324
326
<sect1 id="menus">
326
>The &kappname; Menues</title>
328
>Het menu van &kappname;</title>
328
>&kappname; has a default &kde; game menues, except for the following items:</para>
330
>&kappname; heeft een standaard &kde; spelmenu, behalve het volgende:</para>
330
332
<varlistentry id="game-menu-get-more">
442
>Show Move Numbers</guimenuitem
444
>Zetnummers tonen</guimenuitem
449
> move numbers visibility.</para
449
>Tonen van zetnummers <action
452
454
<varlistentry id="settings-menu-hide-docker">
458
>Instellingen</guimenu
460
>Zijbalken</guisubmenu
465
>Shows or hides the Moves sidebar.</para
467
>Toont of verbergt de zijbalk voor zetten</para
468
470
<varlistentry id="settings-menu-settings">
474
>Instellingen</guimenu
474
>Configure &kappname;...</guimenuitem
476
>&kappname; instellen...</guimenuitem
480
>Opens a dialog to configure &kappname;.</action
481
> See <link linkend="configuration"
482
>Game Configuration</link
483
> section for details.</para
482
>Opent een dialoog voor het instellen van &kappname;.</action
483
> Zie het deel <link linkend="configuration"
484
>Spel instellen</link
485
> voor details.</para
488
>Additionally &kappname; has the common &kde; <guimenu
490
>Bovendien heeft &kappname; de gebruikelijke menuonderdelen van &kde;: <guimenu
491
>Instellingen</guimenu
492
> menu items, for more information read the sections about the <ulink url="help:/fundamentals/ui.html#menus-settings"
493
>Settings Menu</ulink
494
> and <ulink url="help:/fundamentals/ui.html#menus-help"
496
> of the &kde; Fundamentals. </para>
494
>. Meer informatie vindt u in <ulink url="help:/fundamentals/ui.html#menus-settings"
495
>Menu Instellingen</ulink
496
> en <ulink url="help:/fundamentals/ui.html#menus-help"
498
> in de basisinformatie van &kde;. </para>
640
642
> <!-- do not change this! -->
641
643
<!--This section describes configuration GUI. If your game is configured using menubar exclusively, please remove this section.-->
643
>If you want to change how &kappname; is configured you can do that by navigating to the <guimenu
645
> menu and clicking on the <guimenuitem
646
>Configure &kappname;...</guimenuitem
645
>Indien u de instellingen van &kappname; wilt wijzigen, gaat u naar het menu <guimenu
646
>Instellingen</guimenu
647
> en klikt u op <guimenuitem
648
>&kappname; instellen...</guimenuitem
650
>You should now see the configuration dialog as shown in the screenshot below. You can reach it also by pressing the key combination <keycombo
652
>U ziet nu de instellingendialoog zoals in het schermbeeld hieronder. U krijgt die ook door te drukken op <keycombo
654
> followed by <keycombo
656
> en daarna op <keycombo
661
>&kappname; is extremely flexible and can be customized as much as you like. You are able to change positions and size of all dock widgets next to the central play area. You can also customize the toolbar if you want to have different actions accessible there. To do this just click on the <guimenu
663
> menu and choose <guimenuitem
664
>Configure toolbars...</guimenuitem
665
>. The same is possible for all shortcuts in the game. If you want to have the maximum space available for the game field you can even hide the toolbar and most dock widgets in the <guimenu
663
>&kappname; is erg flexibel en kan naar believen worden aangepast. U kunt de posities en grootte wijzigen van alle beeldelementen (widgets) naast het speelgedeelte in het midden. U kunt ook de werkbalk aanpassen aan wat u daarin beschikbaar wilt hebben. Dit doet u in het menu <guimenu
664
>Instellingen</guimenu
665
>. Kies hierin <guimenuitem
666
>Werkbalken instellen...</guimenuitem
667
>. Dit kunt u ook doen voor alle sneltoetsen in het spel. Als u zo veel mogelijk ruimte voor het speelveld wilt hebben, kunt u zelfs de werkbalk en de meeste zijbalken verbergen in het <guimenu
668
>Instellingen</guimenu
668
670
<sect1 id="genconig">
670
672
>Algemene instellingen</title>
672
>The most important aspect here is the Go engine backend configuration. &kappname; needs a valid backend to function properly. As you can see in the screenshot below, it used GnuGo by default. The little light next to the engine command shines green if everything works fine. If this is not the case or if you want to use a different Go backend, you should install a different Go engine which can speak the GnuGo Text Procotol (GTP) and set its command and parameters accordingly. Details about this step should be found in the corresponding Go engine documentation. </para>
674
>Het belangrijkste aspect hier is het instellen van de backend van het werkprogramma (engine) van Go. &kappname; werkt alleen goed met een geldige backend. Zoals u in het schermbeeld hieronder kunt zien, wordt hiervoor standaard GnuGo gebruikt. Het lampje bij het gebruikte werkprogramma is groen als alles in orde is. Is dit niet het geval, of wilt u een ander werkprogramma voor Go, dan moet u dat installeren. Let op dat dit het GnuGo Text Protocol (GTP) ondersteunt, en pas de instellingen daaraan aan. Verdere informatie hierover vindt u in de documentatie van dat werkprogramma voor Go. </para>
675
677
>Algemene instellingen</screeninfo>
added
removed
docs/kdegames/kigo/index.docbook
